Grupa Fundação de Capoeira Dendê – powstała z początkiem roku 2024, gdzie wieloletni uczeń brazylijskiego mistrza Mestre Nem, Professor Boca podjął decyzję o oddzieleniu swojej pracy wraz z kadrą swoich instruktorów celem dalszego rozwoju i propagowania Capoeira w Polsce. Ogromna wiedza oraz doświadczenie zdobyte przez ponad 22 lata praktyki w grupie Capoeira Camangula będą przekładały się na dalszy rozwój grupy Capoeira Dendê na terenie kraju.

Co oznacza nazwa Dendê oraz jak interpretuje się w świecie Capoeira?

Samo znaczenie jest interpretowane na kilka sposobów:

  1. Energiczna i ekscytująca Capoeira – w języku potocznym powiedzenie, że Capoeira ma Dendê może oznaczać, że jest ona pełna energii, pasji oraz dynamizmu. Dendê w tym przypadku może symbolizować ogień, intensywność i moc!
  2. Tradycyjna i autentyczna – w kontekście kulturowym – stwierdzenie, że Capoeira ma Dendê może sugerować, że dana grupa Capoeira oraz jej przedstawiciele są wierni tradycjom, mają głębokie zrozumienie kultury Capoeira i oddają hołd historycznemu dziedzictwu tej sztuki.
  3. Silna wspólnota i grupa – w kontekście społecznym – może również oznaczać, że grupa Capoeira jest silną jednością, która działa wspólnie bardzo sprawnie i skutecznie.

W każdym z przypadków Dendê odnosi się do charakterystycznych cech Capoeira jak jej energia, tradycja i społeczność które są kluczowe dla tej sztuki walki.

Ponadto słowo Dendê odnosi się także do graczy Capoeira którzy prezentują następujące cechy:

  1. Energia i pasja – stwierdzenie że capoeirista (osoba praktykująca Capoeira) ma Dendê może oznaczać, że jest pełen energii, pasji i dynamizmu podczas wykonywania technik capoeira. Jest to cecha bardzo pozytywna sugerująca, że Capoeirista wnosi do swojej gry wiele entuzjazmu i dobrej energii.
  2. Umiejętność wykonania techniki – Capoeirista mający Dendê może być również postrzegany jako osoba o silnej technice, elastyczności i zwinności w wykonywaniu ruchów. Może także oznaczać, że jest on doskonałym graczem, potrafiącym wykonać skomplikowane akrobacje, kombinacje z gracją i precyzją.
  3. Charakter i determinacja – wyrażenie to może również sugerować, że capoeirista jest odważny, pewny siebie i zdeterminowany w dążeniu do celów. Posiada siłę woli i determinację, aby osiągnąć sukces w treningu Capoeira, niezależnie od trudności czy przeciwności.

W każdym z powyższych Dendê odnosi się do dużej jakości pracy, którą Capoeirista posiada co przyczynia się znacząco sukcesu i wyróżnia w środowisku Capoeira.

Grupa Fundação de Capoeira Dendê swymi korzeniami sięga znanej brazylijskiej grupy Capoeira Camangula, której założycielem jest mistrz Mestre Nem.

Jak sam mawiał o Capoeira w latach gdy zaczynał swoją przygodę:

„W tym czasie nie było tam wielu możliwości, żeby trenować w akademii. Istniała jedna stara akademia należąca do Senzali w dzielnicy Santa Tereza, ale nie mieliśmy oficjalnego pozwolenia na treningi; prowadził je w tym czasie Mestre Carnica. Jednak każdej niedzieli odbywała się tam otwarta roda, więc przygotowywaliśmy się do niej ćwicząc na stadionie Campo do Paraiso. Trenowaliśmy też z Mestre Reinaldo na tyłach jego domu”

Mestre Nem

Historia Capoeira w Polsce

Wszytko zaczęło się w roku 1995. Na Śląsku, w Dąbrowie Górniczej, a potem w Sosnowcu, powstają sekcje „Capoeira”. Zajęcia prowadził w tamtym czasie Adam Faba (obecnie Mestre SEM MEMORIA – reprezentujący grupę UNICAR). Na początku nie była to Capoeira, jaką trenujemy dziś, rzeczywistości było to połączenie karate z muzyką (niekoniecznie brazylijską). Mocne, siłowe treningi karate, muzyka i grupa zapaleńców, którzy podpatrywali techniki w filmie „Tylko dla Najlepszych” – tak naprawdę wyglądały początki tej sztuki w Polsce. Mimo, że z Capoeira miało bardzo mało wspólnego, to była to dobra szkoła przygotowująca do tego co miało nastąpić później.

Pierwsze spotkanie z Mestre NEM

W lipcu 1998 roku dwóch zapaleńców z Polski, Frances i Piriquito, dowiedziało się o meetingu, który miał odbyć się w wakacje w Hamburgu. Po zebraniu odpowiednich środków pieniężnych wybrali się na spotkanie z prawdziwą Capoeira. Pośród wielu innych Mestres spotkali tam również Mestre Nem. Uczestniczyli w jego treningach i roda, po czym poprosili go by przyjechał do Polski poprowadzić zajęcia na Śląsku. Mestre zaprosił ich jednak najpierw na swoje Batizado e Troca de Cordas, odbywające się w Berlinie. Tam mieli okazję zobaczyć większą część ówczesnej grupy Artes das Gerais, m.in. Mestre Nem, Mestre Museu, Professor Ze com Fome, Instrutor Morcego, Instrutor Curio i inni. Tam też ostatecznie uzgodniono termin przyjazdu Mestre do Polski.

Pierwsze warsztaty

W listopadzie 1998 roku Mestre Nem, Istrutor Morcego oraz Monitora Xuxa przyjechali do Polski, by poprowadzić pierwsze w Polsce warsztaty Capoeira w Katowicach. Była to niepowtarzalna okazja do spotkania się z prawdziwą Capoeira dla wszystkich, którzy wówczas interesowali się tą formą aktywności fizycznej. Wtedy po raz pierwszy w Polsce zobaczyć można było jak robi się ginga, jak się posługiwać berimbau, co to maculele oraz że śpiew jest nieodłącznym elementem Capoeira. Po wielu namowach Mestre zgodził się na przyjęcie „pod swoje skrzydła” grupki ze Śląska. Zaznaczył jednak, że wszyscy chcący ćwiczyć w jego grupie muszą nauczyć się Capoeira i dostosować styl. Był to faktyczny początek Capoeira w Polsce.

Chrzest (Batizado) 

W 1999 roku Mestre Nem oraz Contra-mestre Jaominho przyjechali na trzydniowe warsztaty oraz Batizado de Capoeira w Czeladzi. Podczas tych warsztatów Mestre w formie egzaminu sprawdzał dotychczasowe postępy, umiejętności i wiedzę swoich przyszłych uczniów. Ostatniego dnia odbyła się ceremonia Batizado, chrztu, przyjęcia nowych członków do grupy Capoeira w Polsce. Była to pierwsza tego typu impreza w Polsce. W ten sposób sekcje ze Śląska zostały oficjalnie przyjęte do grupy Artes das Gerais i stały się jej filiami.

Rozwój

Powoli grupa rosła. Mestre przyjeżdżał, by prowadzić kolejne warsztaty podnoszące umiejętności jego alunos. Powstawały nowe sekcje w takich miastach jak Katowice, Chorzów, Częstochowa, Kraków i innych. Po pewnym czasie część grupy, wraz z Sem Memoria, preferująca tradycyjną Capoeira wywodzącą się z Bahia, oddzieliła się szukając tej właśnie formy. Druga część, wierna Mestre, pozostała z grupą Artes das Gerais doskonaląc nowoczesną formę Capoeira, praktykowaną na całym świecie, ale opartą na tradycjach i przykazach dawnych mestres. Wielu ówczesnych jeszcze alunos (corda amarelo oraz corda amarelo e laranja) zmuszonych było do podwojenia swej pracy dla Capoeira i doskonalenia swoich umiejętności. Mimo, że nie posiadali oni stopni instruktorskich, za namową samego Mestre i pod jego czujnym okiem zaczęli prowadzić treningi w Polsce. Podwajając wysiłki, doskonaląc się w Capoeira, doskonaląc się w przekazywaniu zdobytej wiedzy swoim uczniom i dzieląc się z członkami grupy, organizując i uczestnicząc w wielu różnego rodzaju warsztatach i meetingach na całym świecie ukształtowała się kadra instruktorska. Zajęcia w tym okresie prowadzili ówcześni Instrutor Piriqiuito, Instrutor Frances, Instrutor Lagarto, Graduado Cigano, Graduado Biscoito oraz Monitor Veneno.